Een uitvaart is maatwerk. Ik ben wat minder een liefhebber van standaardverhaaltjes en -gedichtjes. Geen uitvaart is dan ook gelijk. Maar één woordje moet ik toch in bijna 75% van de gevallen aanhalen: “Hij/zij was eigenwijs!”.
Nou, kom maar op met je verhalen! En ze komen hoor. Het is alsof ik in de spiegel kijk. Ja, ook .. ik .. ben .. eigenwijs. Tenminste, in de tweede betekenis die de Van Dale. De eerste betekenis is dat een eigenwijs iemand niet naar goede raad luistert. Een wat prettiger klank heeft de tweede uitleg: eigenaardig-grappig.
Het eigenwijze dat afbreuk doet aan jezelf of anderen – laten we eerlijk zijn: we zijn niet allemaal engelen. Het kan zeer doen en grote consequenties hebben. Bij voorbeeld in familierelaties waarin we het elkaar moeilijk maken. In ongeveer de helft van de uitvaarten die ik begeleid is er sprake van gebroken familierelaties. Een zoon of dochter, broer of zus etc. waar geen contact meer mee is. Een gebrokenheid waarbij het ons blijkbaar niet lukt om weer tot elkaar te komen, met alle pijn van dien (en dan blijf ik even buiten de ‘schuldvraag’). Soms staat eigenwijsheid verzoening in de weg. Soms is het ook zelfbescherming trouwens.
Nee, dan liever dat er van iemand gezegd wordt dat ‘ie in eigenaardigheid een bijzonder mens was. Wie is het eigenwijst? Niets menselijks is ons vreemd. De mens is blijkbaar tamelijk standaard.
Jan-Martin Berghuis, april 2020.