“De dood hoort bij het leven” – het is een hele feitelijke constatering. Klopt, het is waar. Normaal gesproken houdt dat eindpunt ons niet bezig, het leven wordt immers geleefd. Vaak alsof er geen einde is.
De dood is zeker voor veel kinderen een onvoorstelbaar iets. Hooguit is het een digitale werkelijkheid, maar daar is dat niet zo erg – je staat op en begint overnieuw. In het ergste geval verlies je punten of daal je in levels.
Het is je eerste begrafenis. Op de uitvaart van een opa of oma is er de vreemde werkelijkheid van een kist voor je neus (“Zit opa daarin?”) en de stralende foto’s van opa die levendig op het scherm vertoond worden. Een kaarsje aansteken, ze doen mee. Het verdriet dat of de stilte die je om je heen ziet in de aula, ze voeden het besef dat het serieus is. Dan komt het onvermijdelijke moment. Als naaste familie sta je samen bij de kist. Een jong ventje pakt stevig de hand van zijn vader en duikt vervolgens hard huilend in pa’s colbertje. “Ik hou niet van begrafenissen!”, roept hij hard en trekt zijn vader mee naar de uitgang van de aula.
De confrontatie is hard, de jongen goudeerlijk. Zouden wij, als volwassenen, dat anders beleven?
Jan-Martin Berghuis, april 2020.
