Iedereen heeft er mee te maken – er zijn nauwelijks Israëli’s die in een van de oorlogen niet een familielid, vriend of bataljonskameraad verloren zijn. Op Mount Herzl in Jeruzalem liggen hun oorlogsgraven. Elk jaar op 27-28 april is het Yom Hazikaron, Memorial Day. Op die dag gaan Israëli’s en masse naar deze graven om er te bidden en herinneringen te delen. Er worden bloemen, briefjes en een steen op het graf achter te laten.
Hoe gaat dat nu, in tijden van de lockdown vanwege de coronarcrisis? De begraafplaatsen worden bewaakt door politie. Geen toegang op een zo belangrijke herdenkingsdag als deze. Alles voor de gezondheid van de mensen.
Worden de gevallenen niet geëerd? Ook in Nederland zouden wij dat op 4 mei niet kunnen verteren. Zo ook in Israël niet. Een aantal dagen voor de grote dag loopt Chaim Frenkel de militaire begraafplaats van Mount Herzl op. Hij heeft 27 bloemen bij zich. Voor 27 graven van paratroopers die in de Zesdaagse Oorlog gesneuveld zijn in de strijd om Jeruzalem. Hij kende geen van allen, zelf diende hij in het Israëlische leger een jaar later. Hij heeft een lijst gemaakt met hun grafnummers. Op elk van deze graven legt hij een bloem, een persoonlijk woord en een steentje. Dit doet hij omdat familieleden van deze gesneuvelde soldaten dit waarschijnlijk niet kunnen doen.
In ere houden, ook als je de doden zelf niet kent, maar ze wel iets wezenlijks voor jou en je land hebben betekend.
(Bron: www.timesofisraël.com, 23 april 2020)
Jan-Martin Berghuis, april 2020.
